TUVALET EĞİTİMİ DEYİP GEÇMEYİN
Tuvalet eğitimine ne zaman başlanması gerektiği pek çok anne babanın aklını kurcalayan bir soru. Konu özel çocuklar olunca bu konuda net bir yaş aralığı söylemek daha da zor. ABA Uzmanı Nicky Nükte Altıkulaç bu konuda önerilerini yazdı.
Tuvalet eğitimi yıllar içinde o kadar çok şekil değiştirmiş ki… Ben, ilk oğlum 12 aylık yürümeye başladığında, üniversite eğitimi sırasında öğrendiğim şekilde “çocuk yürümeye başladıktan sonra tuvalet eğitimine başlanabilir” düşüncesiyle, bilinçli ve eğitimli bir anne olarak ilk lazımlığımızı aldım:) Aynı kitaplardan okuduğum gibi kendimce bir türlü başarılı olamadığım birçok strateji denedim. Daha sonra çocuk doktorumdan ve alanda çalışan diğer arkadaşlarımdan öğrendim genelde tuvalet eğitim yaşı 2.5 yaşa çıkmış. Çünkü tuvalet eğitimine başlamak için gerekli ön şartlar varmış. Annenin çocuğunu her saat başı tuvalete götürdüğün de çocuğun tuvaleti kullanması, çocuğun tuvalet becerisi kazanmış olarak kabul edilmiyormuş.
Çok seneler önce Amerika’da da tuvalet eğitimi 3-6 aylık bebeklerde başlanıyormuş yoksa…. Önemli olan çocuğun o olgunluğa erişip, tuvalet eğitimi için gerekli ön şartlara sahip olması. Zaten tuvalet eğitiminin süresini de bu becerilerin olup olmaması etkiliyor.
Bu ön şartlar nedir?
1) Çocuğumuz ıslak ve kuru alt bezinin farkında mı?
2) Bezi kirli, ıslak olduğu zaman rahatsız oluyor mu?
3) Akşam yada öğle uykusundan kuru bezle kalkıyor mu?
4) Pantalonunu indirip çıkartabiliyor mu?
5) Herhangi bir iletişim becerisi var mı?
Tuvalet eğitiminde dört amacımız var. Birincisi çocuğa tuvaletini bezine değil tuvalete yapması gerektiğini anlatmak, ikincisi tuvaleti geldiğinde, tuvalete gidinceye kadar üstüne yapmadan tutabilmesi, üçüncüsü ise tuvaleti geldiğinde ifade etmesi, dördüncüsü de bağımsız olarak tuvaleti kullanabilmesi. Ancak bu dört aşamayı tamamladığımız zaman çocuğumuz tuvalet eğitimin kazanmış demektir. Yapılan araştırmalarda otizmli bir çocuğun tuvalet eğitiminin bu seviyede tamamlanabilmesi 1.5 yılı bulabiliyormuş. O yüzden bu süreçte sabırlı ve istikrarlı olmak ve ümitsizliğe kapılmamak gerekiyor.