Pebo, Bebo ve Yasemin…
‘Çok Üret, Az Tüket, Basit Yaşa’ sloganı ve sosyal sorumluluk bilinci ile yola çıkan Pacco Baby, yaşı, sağlığı ya da özel durumu nedeniyle çalışamayan ama sürekli üreten becerikli Anadolu kadınlarının el işi ürünlerinin satışını yapıyor. Mardinli kadınlarla çalışmaya başlayarak Mardin’den İstanbul’a uzanan 20 üretici kadınla modelleri oluşturan ve geliştiren marka, 22-65 yaş aralığındaki kadınlara örgüleriyle gelir elde etme imkanı sunuyor. Markanın yüzü olan Pebo ve Bebo isimli oyuncakları ise 22 yaşındaki Yasemin yapıyor.
Yazı: Burçin Öztınaz
Küçük yaşta otizm tanısı alan Yasemin, akranlarından farklı gelişim gösteriyor ancak müthiş el becerisine sahip ve oyuncaklardan elde ettiği kazanç ile ihtiyaçlarını karşılamak istiyor.Yasemin’in annesi Zeynep Barokas, kızının hikayesini ÖÇED ile paylaştı.
Yasemin’in tanı sürecinden biraz bahseder misiniz?
Üç yaşında tanı kondu. Genel olarak çok uslu, çok sakin çok sağlıklı bir bebekti. O kadar sağlıklıydı ki, doktorumuz “aşı zamanları dışında hiç gelmiyorsunuz” derdi. Fakat iki yaşına geldiğinde bazı değişiklikler fark etmeye başladık. Kelimeleri vardı fakat anlamlı ve tam cümleleri yoktu. Daha sonra içine kapandı ve bazı seslere tepkiler vermeye başladı. Ailede böyle bir vaka olmayınca biz ilk başta ne olduğunu pek anlayamadık. Sonra Norma Razon’a gittik, ne olduğunu söylemedi ama özel eğitime ihtiyacı olduğunu söyledi. Üç yaşına iki ay kala özel eğitime başladık. Esas tanıyı ise Yankı Yazgan koydu. O zamanki tanı yaygın gelişimsel bozukluk. Spesifik olarak otizm kelimesi kullanılmadı. Ama zamanla takıntılar arttı. Konuşmada da ilerleme oldu ama takıntılar da arttı. Mesela bir dönem karoların köşesine bir oyuncak koyuyordu. Biz evi siliyorduk ve oyuncağı tekrar oraya koymak zorunda kalıyorduk. Bu zamanla aşıldı ama takıntıları hala da var. En tipik özelliği takıntılarının olması. Bu arada küçüklüğünden beri hep çok iyi kalem tutuyordu. El becerileri hep çok iyiydi. Hatta eğitimcisi “büyüyünce hattat olabilir” diyordu. İnce, dikkat isteyen işlerde hep çok iyiydi. Ama buna karşın yolda karşıdan karşıya geçerken aynı derecede dikkatli değildir. Bu da otizmin tipik bir özelliği. Bazı özellikleri daha iyi oluyor bazı özellikler normalin altında olabiliyor.
Okul dönemi nasıl geçti?
Okul hikayelerimiz ayrı bir olay. Otizmli çocukların bazılarında saldırganlık olabiliyor. Bu, Yasemin’de hiç yok. Yasemin genelde sakin bir çocuk olduğu için hep çok usluydu ve hep masa başında oturup idare edilebilen bir çocuktu. Sakin olduğu için daha kolay idare edilebildi ama ona rağmen en ufak bir şeyde, uyum sağlayamadığında “yapamıyor” dendi. Yasemin, şimdi 22 yaşında. Dolayısıyla bu konuların bu kadar çok bilinmediği, tanınmadığı bir dönemdeydik. “Otizm mi, o ne?” diye bakıyordu insanlar. Şimdi insanlar biraz daha bilinçlendi, bunun eğitime de yansıması mutlaka oluyor. Yasemin, kaynaştırma öğrencisi olarak liseyi bitirdi. Etilerde çok iyi bir özel okula gitti ama “bu sene yaptı ama seneye yapamaz” denildi, kapının önüne konuldu. Neyi yapamadığı da belli değil. Yapamadığı şey olduğunda da ben uyarılmadım. Böyle bir şey yaşadık, senenin sonunda “anaokulu yaptı ama ilkokulu yapamaz” dendi. Bir arkadaşımdan örnek vereyim herkese 5 bin TL iken, “Senden 7 bin TL istiyorum” diyen okullar da oldu. Daha sonra hep devlet okuluna verdim. Orada da daha çok idare etmekle geçti. İyi bir öğretmene düşürse ailenin de desteğiyle ilerleme olabiliyor. Biz üniversiteye yollamadık.
Örgüye ilgisi nasıl başladı?
Yasemin hep çok yetenekliydi. Ben örgüyü hiç bilmem, biri öğretti ona tığı. Bir buçuk sene önce de içi doldurmalı bebekleri kendi internetten öğrendi. Şimdi de Pacco Baby ile bir işbirliği oldu. Markanın yüzü olan Pebo ve Bebo isimli bebekleri yapıyor. Kendi başına bir şey başarması çok güzel!
