OTİZMLİ ÇOCUĞUNUZUN SINIFINDA DİĞER VELİLERLE İYİ İLETİŞİM KURMAK İÇİN 10 ÖNERİ

Otizmli çocuğunuz diğer çocuklarla aynı sınıfta eğitim alırken, sınıf ortamında uyumu güçlendirmek adına neler yapabilirsiniz? ABA Program  Süpervizörü, Aile Danışmanı/Klinik Psikolog İsmail BIYIKLI yazdı.

1.Eğitim ve Farkındalık: 

Genelde otizmli bir çocuğa sahip olmayan aileler, otizm tanımına çokta yakın olmuyorlar. Burada sizden kendinize bir soru sormalarını rica ediyorum. Siz çocuğunuzun tanısıyla tanışmadan önce, otizmi ne kadar biliyordunuz? Tanıya uzak olduğunuz günleri birlikte hatırlayalım… Kafanızda otizme dair çok farklı kalıplar vardı ve bu kalıpların çoğu da yanlıştı. Diğer ailelerin de, kafalarında otizme dair doğru bildikleri, bir sürü yanlış inançları oluyor. Burada otizmli ailelere büyük bir iş düşüyor; sınıfınızdaki diğer ailelere otizmi tanımlamak, sürecinizi anlatmak ve onların kafalarında yer alan soruları cevaplamak. Sınıfınızdaki velilerle iletişiminizi güçlü kılmaya başlayacaktır. Aynı zamanda hayatlarında otizme dair büyük bir farkındalık yaratmış olacaksınız. Bu da, hayatlarında tanışacakları farklı otizmli bireyler için bambaşka pozitif bir pencere aralayacaktır.

2. Açık ve Dürüst İletişim:

Çoğu zaman aileler çeşitli etiketlenmeler,  zorbalıklar ve kafalarında kurdukları kötü senaryolardan korktukları için bazı durumlarda tanılarını gizleyebiliyorlar. Gizlemeleri aslında daha büyük kötü senaryolara yol açabiliyor. Bu durumlarda her zaman görünür olmayı öneriyorum.  Açık ve dürüst ilerleyip, yaşanılan durumları şeffaf olarak anlatmanızı, kendi çocuğunuz ve okulda öğrenci olabilecek diğer otizmli çocuklar için büyük bir adım olarak görüyorum. Bunların yanı sıra, yaşanılan davranış problemlerinde, çocuğunuzun durumunu paylaşmak sizi daha az kaygılı hissettirecektir. Bu sorunların yanına, acaba anlayacaklar mı? Sorusunu eklemek, kaygıların daha da üst boyuta çıkmasına sebep olabiliyor.

3. Empatiye Teşvik Edin:

Çocuğunuzun dünyayı nasıl algıladığını anlatmak, neler yaşadığını, duygularınızı katarak anlatmak, çocuğunuzu daha iyi algılamalarını sağlayacaktır. Empati yapmaya teşvik etmek, aşırıya kaçıldığında ajitasyon gibi bir duruma yol açabilir. Buradaki ince çizgiyi koruyarak empatiye teşvik etmek; sizin diğer ailelerle olan iletişiminizi güçlendirecektir.

4. Pozitif Yaklaşım

Çocuğunuzun, diğer çocuklara neler katabileceği üzerinde durmak, çocuğunuzun pozitif özeliklerini anlatmak; diğer çocukların pozitif özelliklerini dinlemek… Her çocuğun birbirine katabileceği bir şeyler olduğunu ispatlayabilmek açısından önemli bir rol oynamaktadır. Bu ortak payda da buluşan velilerin, daha sağlıklı bir iletişim kurduğu görülmektedir. Aynı zamanda, çocuklarının farklıları küçük yaşta fark ediyor olabilmesi, onları gelecekte daha dost canlısı bir birey haline getirecektir. Bunu da vurgulamak güzel bir farkındalık sağlayacaktır.

5. Ortak Çözümler Arayın:

Oluşan negatif durumları, tek başına çözmek yerine; diğer velilerden yardım istemek, onlarla iletişiminizi artıracaktır. Çözüm yolları açısından daha zengin bir bakış açısı yakalamanızı sağlarken, ailelerin çeşitli beklentilerini de öğrenmiş olmanızı sağlar. Bu negatif durumlar için önünüzde bir yol haritası çıkaracaktır.

6. Öğretmeninizden Destek İsteyin:

Öğretmen diğer veliler ile daha fazla iletişimde olduğu için onların bakış açılarını sizden daha iyi tanıyacaktır. Ortak noktalarınızı keşfetmenizi sağlayacaktır. İletişimde kalmak adına öğretmenin de içinde olacağı çeşitli etkinlikler planlayabilirsiniz. Bu etkinliklerde bazen çocuklarınızla olduğu, bazen de çocuklarınız olmadığı planlar yapabilirsiniz.

7. Saygılı ve Sakin Kalın:

Yaşadığınız durumun kaygısıyla, yaşanılan olaylara olması gerekenin üstünde tepkiler geliştirebilirsiniz. Bu yaşadığınız hassas durum içerisinde yaşanması son derece normal bir durumdur. Fakat olaylara vereceğiniz fevri davranışlar, sizi kabul edilebilir kılmaktan yana, iletişimden kaçınılmasına yol açacaktır. Olay anlarında öncelikle sakin olun, biraz düşünün ve sakince iletişimde kalmaya çalışın. Empati yaptırmayı sağlamamız gerektiği gibi bizimde empati yapmamız gerektiğini unutmamalıyız.

8. Farklılıkları Anlayışla Karşılayın:

Çocuğunuzun sınıfta tek otizmli çocuk olmasının, farklılıkları kabullenme ve çeşitliliğe saygı gösterme fırsatı olduğunu vurgulayın. Hayatta hepimizin farklı özellikleri olduğu, çocukların bu özellikleri, bu yaşta fark etmesinin ona büyük faydalar sağlayacağını iletişimleriniz içinde kullanabilirsiniz.

9.Kıyaslamalardan Kaçının:

Çocuğunuzun gelişimini diğer çocuklarla kıyaslamayın, her çocuğun farklı olduğunu ve farklı gelişim aşamalarından geçtiğini unutmayın. Bunun yerine her çocuğun farklı başarı alanları olduğunu düşünün. Başarılara odaklanın. Sizin çocuğunuzla ilgili negatif gelen yorumlarda, evet onu yapamıyor ama bu konuda başarılı diyerek, başarılı olduğu alanların var olduğu ve her çocuğun farklı alanlarda başarılı olduğunu diğer velilerle de paylaşın.

10. Destek Gruplarına Katılın:

Diğer velilerle iyi bir iletişimin başı her şeyden önce, kendi psikolojik sağlamlığınızı güçlü tutmaktan geçer. Sizin psikolojinizi güçlü tutmanız için ise yalnız olmadığınızı görmenizden geçer. Diğer özel gereksinimli çocuklara sahip ebeveynlerle iletişime geçmek, etkinliklere katılmak ve onların çözümlerini dinlemek; sizin psikolojik sağlamlığınızı güçlendirecektir. Bu otomatik olarak sizin iletişiminize ve özgüveninize yansıyacaktır. Bu durumda diğer velilerle daha sağlıklı bir iletişim kurmanızı sağlayacaktır.